Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Soja
Glycine max
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Soja, Soja protéagineux.
Descripcioun :Lou soja èi pas gaire cultiva au nostre, pamens se pòu trouba d'aqui d'eila. Es uno planto de l'an, peludo que fai de pichòti flour vióuleto. Li dòuso soun gibouso e proun peludo.
Usanço :Sabèn que lou soja que nous vèn d'Asìo, èi cultiva subretout pèr si grano d'ounte se fai de "la" paure en graisso e riche en proutido, o peréu d'òli ; lou soubre èi douna i bèsti (tourtèu).
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Glycine
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Glycine max (L.) Merr., 1917